Strony: [1]   Do dołu
  Drukuj  
Ten temat nie był jeszcze oceniany!
Oceń ten temat! Ocena:
Autor Wątek: Za 8 lat miasto Lubań będzie świętować 8 wieków swojej historii  (Przeczytany 9879 razy)
0 użytkowników i 1 Gość przegląda ten wątek.
Moderator
*****

Punkty: +121/-0
Offline Offline

Płeć: Mężczyzna
Wpisy: 638
Znajomi: brak
Dodaj do Dodaj do listy Znajomych



« : 26 Wrzesień, 2012, 15:31:46 pm »

   W pierwszej połowie XIII stulecia, władający Milskiem królowie czescy, rozpoczęli zakrojoną na szeroką skalę akcję osadniczą. Jednym z jej elementów było zakładanie nowych ośrodków miejskich. Ok. 1220 r. na lewym brzegu rzeki Kwisy, obok starej osady wiejskiej,  lokowano królewskie miasto o nazwie Lubań. W zamierzeniach władcy nowy ośrodek miejski  miał z jednej strony kontrolować ważny szlak komunikacyjny (Wysoka Droga), z drugiej natomiast wzmacniać lokalne stosunki gospodarcze. Lubań, w momencie lokacji, znajdował się w granicach krainy nazywanej Milskiem. Z biegiem czasu na określenie ziem rozciągających się między rzekami Kwisą i Czarną Elsterą zaczęto używać również innych nazw. Żadna z nich nie okazała się jednak tak trwała, jak ukształtowana pod koniec  XV w. nazwa „Górne Łużyce”. Tak więc Lubań był i jest miastem górnołużyckim, chociaż od 1815 r. administracyjnie związany jest z Dolnym Śląskiem.     
   Miasto Lubań może poszczycić się liczącą już prawie 8 wieków przeszłością. Każdy, kto zetknął się bliżej z jego historią, z całą pewnością zauważył, że jest to bardzo bogate, ale i trudne dziedzictwo. Los nie oszczędzał  „grodu” nad Kwisą. Liczne, pochłaniające doszczętnie zabudowę miejską pożary, długie, wyniszczające i stale powracające wojny oraz bezwzględne epidemie  znaczą wyraźnie dzieje Lubania. Należy jednak podkreślić, że trudne momenty w historii miasta są również egzemplifikacją niezłomnej postawy jego mieszkańców. Za każdym razem, choć  sytuacja wydawała się  beznadziejna,  z wielkim zapałem „przywracali je do życia”. Oczywiście nie można powiedzieć, że dzieje miasta to tylko klęski. Na przestrzeni wieków miasto przeżywało zarówno okresy niczym niezakłóconego spokojnego rozwoju, jak i lata wyjątkowej prosperity. Nadzwyczaj udane były: pierwsza poł. XVI w., koniec wieku XVII, II poł. wieku XIX, początek XX w. oraz przełom XX i XI w.
   8 wieków historii, licząc od kluczowej daty 1220, uczyniło z Lubania jedenz największych i najważniejszych ośrodków miejskich w zachodniej części województwa dolnośląskiego. Gdyby Lubań nie został wyniesiony do godności miasta w XIII w., dzisiaj byłby tylko wsią, podobną do tych, które oglądamy w naszym regionie.
   Skoro Lubań liczy już prawie 8 wieków, a do obchodów okrągłej rocznicy jego lokacji  zostało 8 lat, warto się zastanowić czy nie uczcić tego wyjątkowego wydarzenia w niekonwencjonalny sposób? Pewien pomysł został wysunięty przez burmistrza Arkadiusza Słowińskiego. Mianowicie burmistrz chciałby, aby co roku, począwszy od 2013a skończywszy na 2020, ukazywał się tomik poświęcony historii jednego stulecia naszego miasta. W ten sposób powstałaby pierwsza polska kronika Lubania. Włodarz Lubania myśli również o tym, aby w prace nad ostatnim tomem dotyczącym powojennej historii, o której tak naprawdę wiemy bardzo mało, włączyła się jak najszersza grupa mieszkańców. Dlatego też apeluje, aby Ci, którzy posiadają materiały lub informacje istotne z punktu widzenia powojennej historii miasta, dostarczali je do Lubańskiego Centrum Historycznego lub Muzeum Regionalnego. Kronika mogłaby stać się ważnym elementem w procesie regionalnej edukacji i źródłem inspiracji dla wszystkich, którzy zechcą wykorzystać przeszłość w budowania nowoczesnego miasta. Zachęcamy do współpracy.

« Ostatnia zmiana: 26 Wrzesień, 2012, 15:35:01 pm wysłane przez Urząd Miasta » Zgłoś do moderatora   Zapisane
Przyjaciel forum
*

Punkty: +87/-1
Offline Offline

Płeć: Mężczyzna
Wpisy: 438
Znajomi: 7
Dodaj do Dodaj do listy Znajomych



« Odpowiedź #1 : 26 Wrzesień, 2012, 21:41:25 pm »

Bardzo ciekawe Gdy mieszkałem w Lubaniu, (dwa lata)  nie interesowałem się zbytnio historią tego sympatycznego miasteczka. Ale go polubiłem. Cóż, wtedy interesowały mnie bardziej........ładne dziewczyny , lubanianki
Skondensowany fragment jego historii bardzo ciekawy, podobnie jak pomysł pana Arkadiusza Słowińskiego, o wydaniu serii tomików historii Lubania. Myślę że lepszego pomysłu na uhonorowanie rocznicy jego lokacji być nie może Gratuluję  i dołączam plusik za ciekawy wątek i świetny pomysł
« Ostatnia zmiana: 26 Wrzesień, 2012, 21:44:26 pm wysłane przez Jeżyk » Zgłoś do moderatora   Zapisane


*

Punkty: +21/-0
Offline Offline

Płeć: Mężczyzna
Wpisy: 87
Znajomi: brak
Dodaj do Dodaj do listy Znajomych



« Odpowiedź #2 : 26 Wrzesień, 2012, 22:27:49 pm »

Uczczenie daty lokacji Lubania... hmmm... Świetny pomysł! Tylko ...kiedy?

Jest w tym pomyśle małe "ale"  - czy aby na pewno jest to ok. 1220 rok? (zależy ile lat ma "około"). Otóż aktualnie piszę małą rozprawkę o najstarszym znanym lubańskim dokumencie i wzmiankach o Lubaniu, więc przy okazji przyjrzałem się całemu tematowi. Od lat słyszę tą magiczną datę 1220 rok powtarzaną niczym mantrę - tyle, czy ktoś się zastanowił skąd się wzięła? Z jakiegoś dokumentu może? Z kronik miejskich może?  Otóż nie, po prostu z jednej z rozpraw naukowych, co prawda niezłego historyka niemieckiego Jechta. Sięgnąłem do jego argumentacji z 1919 roku, przeczytałem artykuł od dechy do dechy i byłem niemile rozczarowany.  Faktycznie Jecht datuje lokację Lubania na lata 20-te XIII wieku. To datowanie jest tylko tezą, dowody naciągane - głównie na podstawie tego, że w tym czasie powstawały miasta na via regia, ze akurat Lubań jest oddalony o dzień drogi od Zgorzelca, że ma kształt mało regularny jak pierwsze miasta. Tyle, że autor wybrał tylko fakty pasujące do jego teorii i w ogóle nie wspomniał argumentów przeciw tej tezie.

Argumenty przeciw dacie 1220:
- brak jakichkolwiek wzmianek o Lubaniu przed 1254 rokiem,
- brak jakichkolwiek wzmianek o świadkach z Lubania - a są oni ważną wskazówką (pojawiają się z przedomkiem "de Luban" dopiero w latach 90-tych XIII wieku),
- bardzo późne założenie klasztoru - pierwszy powstał dopiero w 1273 roku - w innych miastach lokowanych w latach 20-tych powstawały dość szybko po lokacji (w mieście lub obok miasta),
- bardzo późne założenie szpitala (1326), co było wrecz dziwne na tle innych miast górnołużyckich, co podkreślali także kronikarze.

Pierwsza wzmianka źródłowa o Lubaniu pochodzi dopiero z 25 października 1254 roku.
(ze wzmianki nie wynika czy chodzi o miasto czy osadę targową, wieś)

Część historyków przyjmowało, iż lokacja nastąpiła dopiero w 1264 roku, za czasów margrabiego askańskiego Ottona III - „Otto et Hermann march. confirmant iura ciuitatis Lubanensis. cc. MccIxiiij”  . Wiadomość ta  może wskazywać, iż Otton III, jako nowy władca ziem górnołużyckich, jedynie potwierdził wcześniejsze prawa miejskie, co było w średniowieczu wręcz normą przy zmianie właściciela miasta. Towarzyszący mu Hermann to syn brata Jana I, który został później biskupem Havelbergu. Wtedy też podobno otoczono miasto fosą i wałem (moenium fossarumque structura)  – a właśnie fakt obwałowania (ziemia na wał pochodziła właśnie z fosy) jest przecież jednym z prawnych elementów wytyczenia granic lokowanego na prawie niemieckim miasta. Możliwe więc, iż  wzmianka z 1254 roku dotyczyła otwartej osady targowej jeszcze przed lokacją miasta bądź przed wtórną lokacją miasta na prawie niemieckim. Wiele wskazuje, iż rozwój osady targowej lub miasta było potrzebne rodowi von Kamenz (głownie Wittigowi) jako włodarzy okolicznych ziem, jako ośrodek wymiany handlowej. Większość miast handlowych lokowanych w XIII wieku na Górnych Łużycach czy Dolnym Śląsku na tzw. prawie niemieckim, nie powstała na tzw. surowym korzeniu, lecz były przekształcane z wcześniejszych osad targowych, miasteczek, tzw. oppidum, funkcjonujących wcześniej na prawie czeskim lub polskim. Tak musiało być z Lubaniem, na co wskazuje jego słowiańska a nie niemiecka nazwa. Tyle, że  obok Lubania położony jest Nowogrodziec, lokowany w 1233 roku, który był wówczas nad Kwisą ważniejszym ośrodkiem, z klasztorem magdalenek ufundowanym wg tradycji już w 1217 roku. W tym czasie Lubań mógł był jeszcze osadą targową na prawie czeskim (potwierdza pośrednio to chociażby lubańska legenda o żupanie – funkcja sądownicza w prawie czeskim). Możliwe również, iż pierwsza lokacja nie była zbyt owocna, a miasto nie rozwijało się dynamicznie. Przyczyn mogło być wiele, choćby klęski - wg kronik miejskich w latach 1221-23 panował olbrzymi głód i zarazy; konkurencja z sąsiednim Nowogrodźcem, dochodziło także do starć i napadów sąsiedzkich od śląskiej strony.  Dlatego, aby zaktywizować miasto mogła mieć miejsce wtórna lokacja w 1264 roku przez nowych askańskich władców. Przy tej okazji,według kronikarzy, powiększono miasto kosztem dawnej wsi Lubań poprzez rozcięcie jej i odebranie terenu wzdłuż traktu do Zgorzelca – późniejsze Przedmieście Zgorzeleckie, co spowodowało rozcięcie wsi Lubań na Stary Lubań i Półwieś) .

Nie chcę powiedzieć, że miasto nie było lokowane w tym czasie - bo jak wyżej taka możliwość teoretycznie istniała. Szkoda, że nie zachowała się o Lubaniu żadna wcześniejsza wzmianka sprzed 1254 roku, tak jak o innych miastach Sześciogrodu. Czasem kronikarze podawali, iż Lubań miał burmistrza Mikołaja Hermana już w 1222 roku i już wtedy zbudowano ratusz (wieża kramarska), co jest totalną bujdą na resorach - byłby to pierwszy burmistrz na Dolnym Śląsku, Łużycach, a nawet nie wiem czy i w samej Saksonii. Otóż pierwsi burmistrzowie na Łużycach datowani są dopiero na koniec XIII wieku. A lubański ratusz powstał dopiero w I połowie XIV wieku - a więc sto lat później.  I co dziwne lista owych lubańskich  "burmistrzów" urywa się na 1232 roku i dopiero pojawiają się wg kronikarzy - w 1273-74 roku (wówczas rządził miastem ród, od którego barw herbowych mamy dziś barwy miasta - czerwono-czarne ze srebrem). Skąd taka dziwna ponad 40-letnia luka ciągłości władzy? Dodam, iż wszystkie zachowane kroniki miejskie niewiele wnoszą do dziejów miasta w XIII-XIV wieku - gdyż powstawały dopiero w XVI wieku, po tym jak księgi miejskie spłonęły podczas wojen husyckich i późniejszych pożarów. Stąd w nich tak wielkie bujdy o początkach miasta.

Tak więc data 1220 jest czysto teoretyczna, wynikająca z dyskusji historycznej - i co warto podkreślić nie jest jedyną możliwą datą, bo dodam jeszcze przecież i kolejne daty lokacji wskazywane przez niemieckich "historyków" - 1180 i 1188, co również zostało już podważone i uznane za mistyfikację historyczną (jako pomyłkę z nazwą innej miejscowości). Nie wątpię, że osada Lubań istniała w latach 20-tych XIII wieku, ba uważam, że istniała też 200 lat wcześniej. Tyle, że nie jesteśmy w stanie dziś wskazać dokładnej daty, gdy obok osady targowej w rejonie skrzyżowania Lwówecka/Rybacka lokowano nieco wyżej gród na prawie niemieckim. Nie dowiemy się już kiedy to nastąpiło dokładnie - wszystkie dokumenty źródłowe są już znane i przeczytane, zostają dysputy historyczne.

Tak ważne wydarzenie jak rocznica powstania miasta powinno być potwierdzone źródłami, a nie dyskusją historyków - bo Ci naprawdę wymieniali aż cztery daty lokacji.  Jestem za uczczeniem ważnych wydarzeń w historii miasta, ale oby były to wydarzenia, o których cokolwiek wiemy.  Może więc lepiej po prostu świętować pierwszą wzmiankę o Lubaniu? Tej daty jesteśmy pewni (prawie pewni    )

Przepraszam za może przydługi tekst, ale mam problemy ze skracaniem myśli.
Zgłoś do moderatora   Zapisane



Punkty: +347/-227
Offline Offline

Płeć: Mężczyzna
Wpisy: 473
Znajomi: brak
Dodaj do Dodaj do listy Znajomych



« Odpowiedź #3 : 26 Wrzesień, 2012, 22:49:59 pm »

Panie Tomaszu! gdyby się trzymać pana wersji obchodów osiemsetlecia miasta Lubań, czyli daty pojawienia się pierwszej wzmianki to... maleją nasze szanse na OSOBISTY w nich udział. tak mój jak i pana  A ja lubię się bawić Z politowaniem
Zdecydowanie zatem opowiadam się za uroczystościami w 2020 r! choć - jak twierdzą Majowie...

Zgłoś do moderatora   Zapisane


*

Punkty: +21/-0
Offline Offline

Płeć: Mężczyzna
Wpisy: 87
Znajomi: brak
Dodaj do Dodaj do listy Znajomych



« Odpowiedź #4 : 26 Wrzesień, 2012, 22:54:30 pm »

Zgodzę się, że zabawy i uśmiechu -  nigdy za wiele! W zasadzie można świętować lokację miasta według czterech wersji historyków plus pierwszej wzmianki
Zgłoś do moderatora   Zapisane
Przyjaciel forum
*


Punkty: +465/-51
Offline Offline

Płeć: Mężczyzna
Wpisy: 2966
Znajomi: 45
Dodaj do Dodaj do listy Znajomych


« Odpowiedź #5 : 29 Wrzesień, 2012, 00:26:53 am »

Pomysł dobry ale jednocześnie bardzo zły. - Jedynie taki wałęsoid pozwalam sobie bezczelnie używać w przypadku omawiania historii, kiedy bezpiecznie jest sięgać do materiałów opisywanych przez ludzi już nieżyjących a lekko traktuje się czas obecny/lub inaczej miniony, w czasie, którego osobniki po tzw. "ciemnej stronie mocy" (śmiało można zastąpić ciemny czerwonym) mają się znakomicie. Co mam tu na myśli:
Nadzwyczaj udane były: pierwsza poł. XVI w., koniec wieku XVII, II poł. wieku XIX, początek XX w. oraz przełom XX i XI w.
- chodziło pewnie o XXI w. Moim okiem i przeżywaniem był to najtragiczniejszy okres w historii współczesnego Lubania: padły największe zakłady (odsyłam do statystyk osób zarejestrowanych w PUP Lubań) podczas kiedy jednocześnie powstawały sporej powierzchni markety w prawie że środku miasta, dobijając pozostający przy życiu handel. Jeszcze 10 lat wcześniej, mój były pracodawca (super gość, którego jak najlepiej wspominam) bił się o lokal w cenie 4 tys./miesiąc w centrum a zmuszony był wziąć za 7 tys. 200 m dalej. Tak było! Jeżeli ktoś teraz będzie ściemniał, że kryzys, że Allach stał się, dajmy na to niełaskawy, będzie hipokrytą zakłamanym. Winę za ten stan rzeczy ponoszą wyłącznie ci, którzy stanowili w mieście prawo, rozpisując przetargi o większych powierzchniach na tzw. cokolwiek - byle dziurę pokryć.
Brak wizji, brak pomysłów, mizeria, miernota przyczyn poganiających skutek, w konsekwencji kończąc teatrem marionetek śledzików w puszce doprowadziło ławicę śledzików do katastrofy.  < celowo nie użył, odżegnując się maksymalnie od określenia układ,- z przyczyn wiadomych wobec i wszem, z naciskiem na wszem, śledzików w układzie  >

Wracając do tematu. Wszystko OK. Poza rozwleczonym w czasie opracowaniem na 8 lat! - przecież nie wszyscy dożyją ostatniego wydania - a czytać się chce! Zachęcam stale entuzjastów "smarowania po internecie" na "tzw. Temat" do zapoznania się z kolejnymi fazami H. von Helmholtza, którego opis aktywności twórczej wzbogacił w 1908 roku Poincaré, dodając weryfikację... UM zachęcam także ; )

Niestety, prawda ma to do siebie, że zazwyczaj boli jak uderzenie. Tak też należy taktować mój wpis. - Jak w mordę strzelił Piszę POraz pierwszy i ostatni na sposób ten < miejsce na uśmiech >
Zgłoś do moderatora   Zapisane
Strony: [1]   Do góry
  Drukuj  
 
Skocz do:  

Pokrewne Tematy
Temat Zaczęty przez Odpowiedzi Wyświetleń Ostatnia wiadomość
MOJE MIASTO LUBAŃ { Wiersze Jeżyka } Hydepark « 1 2 ... 20 21 » Jeżyk 303 270918 Ostatnia wiadomość 20 Lipiec, 2014, 23:50:22 pm
wysłane przez Jeżyk
Powiat, Miasto, Gmina - Rzecz o dokonaniach Bieżące wiadomości x 2 9500 Ostatnia wiadomość 19 Listopad, 2010, 14:24:27 pm
wysłane przez x
Polonezem przez miasto? Tego jeszcze nie grali! Bieżące wiadomości x 9 12634 Ostatnia wiadomość 28 Czerwiec, 2011, 21:54:12 pm
wysłane przez dragonos
Alarm przeciwpowodziowy! [MIASTO LUBAŃ] Polecane - Strona główna Paweł Sokołowski 5 9936 Ostatnia wiadomość 23 Lipiec, 2011, 09:44:24 am
wysłane przez Arkadiusz Słowiński
Przywracamy lekcję historii do szkół Polecane - Strona główna Ewa Gutek 5 9188 Ostatnia wiadomość 09 Maj, 2012, 21:02:40 pm
wysłane przez Ewa Gutek
Lubań – miasto, ludzie i droga Video Luban24 x 3 8198 Ostatnia wiadomość 24 Styczeń, 2013, 00:01:49 am
wysłane przez ZUZA
Kolejne zawody Koła PZW Lubań Miasto Przyroda i Turystyka Bero 0 3076 Ostatnia wiadomość 12 Maj, 2013, 16:51:51 pm
wysłane przez Bero
Miasto Lubań w Twoim telefonie Miasto Lubań Urząd Miasta 2 5771 Ostatnia wiadomość 16 Czerwiec, 2013, 22:43:25 pm
wysłane przez edward osman
Miasto Lubań Przyjazne Seniorom Miasto Lubań Urząd Miasta 4 6233 Ostatnia wiadomość 27 Grudzień, 2013, 21:49:41 pm
wysłane przez milton
Podlodowe mistrzostwa koła PZW Lubań Miasto Hydepark Bero 0 2663 Ostatnia wiadomość 02 Luty, 2014, 18:22:25 pm
wysłane przez Bero